رها سازی پرندگان شکاری که به دلایل مختلفی مدتی را در دست انسان در اسارت بوده اند کار بسیار حساسی است.اگر اقدامات مورد نیاز برای این کار صورت نگیرد نه تنها به نتیجه مطلوب نخواهیم رسید بلکه این امکان نیز وجود دارد که پرنده دچار آسیب های شدید و یا حتی مرگ شود.

این نوشته بر اساس تجربیات ناچیز خودم است و خیلی پایه و اساس علمی ندارد.در این مدت که به پرندگان شکاری رسیدگی می کردم زیاد پیش اومده بود پرندگان مصدومی را که برای رها سازی آماده شده بودن با یک اشتباه کوچک تلف شدند...!!!.و حاصل چیزی جز عذاب وجدان شدید برایم نشد.

گاهی اوقات ظاهر پرنده فریبنده می شوداز این لحاظ که پرنده کاملا سر حال است و پرو بال کاملی دارد اما زمانی که در طبیعت رها سازی می شود قادر نیست حتی یک متر هم پرواز کند....و یا بر عکس، سال گذشته عقاب طلایی را که پای راستش از مچ قطع شده بود، وضعیت شاهپرهاش تعریفی نداشت و دو روزی هم چیزی نخورده بود به  خوبی اوج گرفت و رفت!.

اگر قصد رها سازی پرنده را داریم باید از زمان تصمیم به این کار تا لحظه رها سازی دو هفته ای را صبر کرد(این زمان نسبی است).البته این شرایط تنها برای آن دسته از پرندگانی است که مدتی را در اسارت بوده اند اگر پرنده ای که در اختیار شماست به تازگی زنده گیری شده و قدرت پرواز کاملی داره پس از یک وعده تغذیه خوب پرنده را رها سازی کنید.

در این مدت باید به یک نقطه بهینه در وضعیت سلامت پرنده برسیم.((نیاز نیست که به نقطه ایده آلی برسیم!))همین که به خوبی تغذیه شده باشد،بیماری و یا مشکل جسمانی نداشته وتوانایی پرواز قابل قبولی داشته باشد کافیست.این نکته مهم را به خاطر داشته باشید هرچقدر پرنده کمتر در اسارت باشد بهتر است.پرنده می تواند فاصله وضعیت به نسبت خوب تا وضعیت ایده آلش را در طبیعت بگذراند در واقع این کار هرگز در توانایی ما انسان ها نیست به چند دلیل که مهمترین آنها ترس پرنده از انسان ها و عدم شناخت کافی و کامل ما از رفتار گونه در طبیعت است.ما میخواهیم با کمترین تاثیر پذیری از انسان پرنده را به محل اصلی زندگی اش برگردانیم.

در رابطه با آن نقطه بهینه در آینده مفصل خواهم گفت اما فعلا فرض می کنیم پرنده آماده رها سازی است.چیزی که خیلی راحت به ذهن ما میرسد این است که پرنده را داخل کارتون گذاشته ،به طبیعت منتقل کرده و به قول کبوتر بازها پرنده را مشت کنیم اما اینطور نیست!!!

چگونگی حمل پرنده از محل نگهداری تا محل رهاسازی بسیار مهم است.باید طوری این کار انجام شود که به پرنده کمترین فشار ممکنه وارد شود که کمترین استرس و خستگی را در بر داشته باشد.یادمه در گذشته سارگپه ای را که وضعیت بسیار خوبی داشت برای رها سازی به بیرون از شهر بردم اما اونقدر حین گرفتن و حمل خسته شده بود که تنها تونست تا نوک درخت های نه چندان بلند اطراف پرواز کند!باور این جمله برای خود من هم هنوز مشکل است اما دوستان  برای شکاری ها استرس  زیاد بسیار خطرناک و حتی کشنده است!!!!

تا آنجا که می شود باید استرس را کم کرد.در گذشته دو بهله دلیجه را که کاملا سالم بودند  برای رهاسازی به طبیعت بردم گرفتن بد پرنده ،بسته بندی بدتر و سرو صدا و گرمای بسیار شدید موجب مرگ یکی از دلیجه ها شد!

اما اینکه  پرنده را در چه ظرفی قرار دهیم خیلی توضیح نمیدم فقط همون کارتون که دم دست ترین وسیله است خوب است به شرطی که پرنده در داخلش راحت باشد.نکته ای راکه حتما باید رعایت کنید این است که دو پرنده را هرگز داخل یک کارتن قرار ندهید حتی اگر جا زیاد بود.محلی را که انتخاب می کنید اگر مرتفع باشد و در اطراف درخت هم داشته باشد بسیار عالی می شود.ضمنا تا آنجا که می شود دور از مناطق مسکونی و جاده ها باشد تا کمترین بیننده حیرت زده را در کنارتان داشته باشید!!

ارتفاع مکان با جثه پرنده شما ارتباط مستقیمی دارد.مثلا  دال ها را بهتر است در کوهستان رها سازی کنید تا در دشتی باز.

زمان رها سازی هم مهم است یکی دو ساعت مانده به ظهر زمان مناسبی است. ارتفاع بلند و گرمای مناسب آفتاب منجر به ایجاد جریان هوایی مورد نیاز برای پرواز پرندگان گشوده بال بزرگ جثه می شود.پرنده را به آرامی روی بلندی قرار دهید و اجازه دهید خودش پس از رسیدن به آرامش و بررسی منقطه پرواز کند هیچ وقت پرنده را پرت نکنید.پرنده  حولی به هیچ دردی نمی خورد!.

همین که پرواز را آغاز کند معمولا فاصله ای کوتاه را طی می کند و دوباره می نشیند.علت این کار این است که اولا پرواز و اوجگیری به یک باره پس از مدتی اسارت سخت است دوما از ما دور می شود تا آرامش بیشتری پیدا کند او هرگز نسبت به ما تعلق خاطری ندارد اگر به پرنده نزدیک شوید دوباره همین کار را تکرار می کند.پس بهتر است که نزدیک نشوید فقط در کنار پرنده با حفظ فاصله بمانید تا کلاغ ها و حیوانات دیگر موجب آزار پرنده نشود در این مرحله پرنده آسیب پذیر است.

بعد از مدتی که پرواز اصلی و اوجگیری را آغاز کردمی توانید به تماشای این مخلوق زیبای خداوند باشید و لذت برید.